ریزش زیاد مو باعث هراس و نگرانی است. اما خوشبختانه درمان های مختلفی هم برای آن وجود دارند. ما در این مطلب، 9 دلیل ریزش مو و روش درمان آنها را شرح داده ایم.
همه انسان ها موهایشان می ریزد، هنگامی که حمام هستید، موها را خشک یا شانه می کنید ممکن است چندین تار بریزد و این کاملا نرمال و عادی است. به طور متوسط، ما حدود 50 تا یکصد تار موی خود را در طول روز از دست می دهیم. این اندازه نرمال ریزش موها است. دلیل آن هم از بین رفتن موهای مرده و جایگزینی موهای جدید است. اما اگر موهای شما بیش از این تعداد است، دچار ریزش غیرطبیعی هستید و باید آن را درمان کنید. ما در این مطلب، 9 دلیل ریزش مو و روش درمان آنها را شرح داده ایم.
1. Telogen effluvium
Telogen effluvium، بیماری پوسته سر است که پس از بارداری، جراحی های مهم، کاهش وزن شدید یا استرس زیاد به وجود می آید. در اثر این پدیده شما هر روز دسته دسته موهای خود را به ویژه هنگام شامپو کردن، حالت دادن یا شانه زدن آنها از دست خواهید داد. این مساله می تواند عوارض جانبی برخی از داروها همچون داروهای ضدافسردگی، ضد اضطراب و کاهش دهنده التهاب نیز باشد. در طول این بیماری، موها پیش از اینکه از پوسته سر بیرون بیایند بسیار سریعتر از حالت نرمال، از فاز رویش به فاز استراحت می رسند.
نشانه ها: خانم ها به طور طبیعی 6 هفته تا 3 ماه پس از اتفاق های استرس زا دچار ریزش موی شدید می شوند. در بیشترین حد این بیماری ممکن است مشت مشت موهای خود را از دست بدهید.
روش های درمان: در برخی موارد، همچون بارداری یا جراحی های مهم، باید صبر کنید تا این دوره ریزش تمام شود. اما اگر در نتیجه مصرف داروها ریزش موی شدید دارید، با پزشک صحبت کنید تا دوز آن را کاهش دهد. اگر در نتیجه استرس دچار این مشکل شده اید نیز بهترین راه کم کردن اضطراب و هیجان های منفی است.
2. ریزش موی ارثی
ریزش موهای ارثی یکی از دلایل رایج ریزش موی سر است. این مشکلی است که ممکن است فرد، ژن آن را از پدر یا مادر خود دریافت کند.
نشانه ها: نشانه های ریزش موی ارثی از اوایل 20 سالگی آغاز می شود. اگر هر دو پدر و مادر این مشکل را داشته باشند، فرزند هم دچار آن خواهد شد. ریزش موها در برخی از افراد پراکنده است یعنی بخش های مختلفی از سر دچار ریزش مو می شود. برخی هم فقط بخش مشخصی ار سرشان می ریزد.
روش های درمان: با کمک ماینوکسیدیل می توانید تاحدی جلوی ریزش موها را بگیرید. برای این منظور باید روزی دومرتبه از این محلول استفاده کنید. داروهایی نیز برای جلوگیری از ریزش موها برای مردان و زنان وجود دارد. البته خانم ها باید مراقب عوارض جانبی این داروها باشید. مصرف ماینوکسیدیل برای زنان باردار یا شیرده ممنوع است. برای مردان نیز از داروهای خوراکی و فاینستراید استفاده می شود.
3. کم کاری غده تیروئید
میلیون ها نفر که بیشتر آنها را زنان تشکیل می دهند از بیماری های تیروئید رنج می برند. هنگامی که بدن شما خیلی کم هورمون تیروئید را ترشح کند، گفته می شود که دچار کم کاری غده تیروئید هستید. تیروئید هورمونی است که مسوول متابولیسم بدن، ضربان قلب و حالت های روحی انسان است. اگر بدن تیروئید زیادی تولید کند، پرکاری غده تیروئید دارید. هورمون تیروئید مسوول همه چیز در بدن از مصرف اکسیژن بدن گرفته تا رشد مو، پوست و ناخن ها است. وقتی این هورمون به اندازه کافی و درست در بدن ترشح نشود شما شاهد تغییراتی در بدن خود خواهید بود.
نشانه ها: کم کاری غده تیروئید باعث افزایش وزن، خستگی، یبوست، افسردگی و اخلال در تمرکز می شود. مو، ناخن و پوست نیز مواردی هستند که در نتیجه این بیماری آسیب می بینند. این مساله بیشتر در خانم های بالای 50 سال بسیار رایج است.
پر کاری غده تیروئید نیز باعث کاهش وزن، تپش قلب نامنظم، عصبی بودن، پرخاشگری، اسهال، پوست مرطوب، ضعف عضلانی و تغییر حالت چشم می شود. در نتیجه این بیماری چون متابولیسم بدن زیاد می شود، ممکن است موهای خود را نیز از دست بدهید.
روش های درمان: برای بیماری های تیروئید باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای مناسب با دوز کافی را برای شما تجویز کند.
4. لوپوس (زخم پوستی)
لوپوس نوعی بیماری مزمن خود ایمن است که خود سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم آسیب می رساند. حدود 1.5 میلیون نفر از مردم دنیا به این بیماری دچار هستند و بیشتر آنها را زنان تشکیل می دهند که در طول سال های باروری تحت تاثیر این بیماری قرار دارند.
نشانه ها: لوپوس اصولا با خستگی مفرط، سردرد، زخم های دهانی و مفاصل متورم همراه است. بسیاری از مردم در قسمت استخوانی بینی خود دچار لکه پروانه ای شکل هستند و حساسیت بالایی به نور خورشید پیدا می کنند. از دیگر نشانه های آن باید به تب، ورم دست و پا و پف اطراف چشم ها، درد سینه و کم خونی اشاره کرد. بیشتر مردم نیز موهای خود را از دست می دهند. از آنجا که این نشانه ها در شرایط دیگر نیز ممکن است بروز کنند لوپوس را مقلد بزرگ نام نهاده ا ند.
روش های درمان: اگر دچار ریزش مو و درد مفاصل، خستگی و دیگر نشانه های لوپوس شدید حتما به متخصص روماتیسم مراجعه کنید. احتمالا پزشک برایتان داروهای خوراکی همچون پرد نیزون تجویز می کند. اگر لکه های در کاسه سر خود دارید باید به متخصص پوست مراجعه کنید تا لوسیون های مناسب برایتان تجویز کند.
5. کمبود آهن
خانم هایی که پریودهای سخت دارند یا غذاهای آهندار مصرف نمی کنند ممکن است در خطر کمبود آهن قرار داشته باشند. کمبود آهن منجر به کم شدن سول های قرمز خونی می شود. گلبول های قرمز خون مسوول حمل اکسیژن و هموگولوبین هستند و انرژی لازم را به انسان می رسانند.
نشانه ها: کمبود آهن باعث خستگی مفرط، ضعف و رنگ پریدگی می شود. این بیماری ممکن است با سردرد، اختلال در تمرکز، دست و پای سرد و ریزش مو نیز همراه باشد.
روش های درمان: غذاهایی که حاوی آهن هستند همچون گوشت گوساله، ماهی، سبزیجات سبز، حبوبات و غلات زیادی مصرف کنید. این غذاها را به همراه غذاهایی که ویتامین c دارند مصرف کنید تا آهن آنها به خوبی جذب شوند. خانم ها به 18 میلی گرم آهن در طول روز نیاز دارند و پس از یائسگی نیز به 8 میلی گرم آهن در طول روز نیاز دارند. اگر قصد دارید از مکمل های آهن استفاده کنید حتما پیش از مصرف با پزشک خود هماهنگ کنید. برای جلوگیری از ریزش مو می توانید از قرص های آهن استفاده کنید.
6. کیست تخمدان
خیلی از خانم ها از عارضه کیست تخمدان رنج می برند. این بیماری می تواند از 11 سالگی آغاز شود و باعث عدم تعادل هورمونی می شود. PCOS اصولا منجر به ناباروری نیز می شود.
نشانه ها: PCOS می تواند باعث رشد موهای صورت، پریودهای نامنظم، اکنه و کیست تخمدان شود. اگر به ریزش موی سر دچار شده اید، ممکن است متوجه شوید رشد موهای دیگر قسمت های بدنتان افزایش یافته است. اینها نشانه های کیست تخمدان هستند.
روش های درمان: بیشتر بیماری های PCOS با قرص های ضدبارداری قابل درمان هستند. این داروها حاوی ضد استروئیدهای قوی هستند که مانع از ترشح تستوسترون می شود. اگر نمی توانید از قرص های ضدباراداری استفاده کنید، ممکن است پزشک، داروهایی همچون اسپیرونولاکتون برایتان تجویز کند که مانع از ترشح هورمون های مردانه می شوند. کاهش وزن نیز می تواند در کاهش تاثیرات هورمون های مردانه موثر باشد.
7. سلامت پوست سر
پوست سری که سالم نیست می تواند باعث التهاب و مانع از رویش موها شود. مشکلات پوستی که باعث ریزش مو می شوند شامل چربی نابهنجار پوست، شوره سر، سوریاس و بیماری های قارچی هستند.
نشانه ها: چربی نابهنجار پوست باعث پوسته ریزی پوست سر می شود و شوره های زرد رنگ و چرب روی شانه های و لای موهای فرد کاملا مشخص هستند. شوره سر در نتیجه مخمری به نام مالاسزیا، تغییرات هورمونی بدن یا چربی بیش از حد سر به وجود می آیند. سوریاس نیز موجب تغییر پوسته سر می شود که پوسته های ضخیم و سفید ایجاد می کند که در نتیجه کشیده شدن ممکن است خون بیفتد. بیماری های قارچی در نتیجه تماس با حیوانات یا انسان های آلوده به انسان سرایت می کنند و نشانه های آن شامل لکه های قرمز رنگ در کف سر است.
روش های درمان: برای درمان شوره سر شامپوهای مختلفی در بازار وجود دارند که می توانید از آنها استفاده کنید. برای سوریاس و قارچ های پوستی نیز دارو وجود دارند که باید با تجویز پزشک آنها را مصرف کنید.
8. تاسی سر
تاسی نوعی عارضه است که سیستم ایمنی بدن به پیازهای مو آسیب می رساند. این عارضه دامنگیر افراد بسیاری در جهان و در هر دو جنس زن و مرد یکسان است. دلیل این امر ناشناخته است اما ارتباط نزدیکی با استرس و بیماری ها دارد.
نشانه ها: این عارضه به سه شکل خود را نشان می دهد: تاسی عموما به صورت دایره ای در کاسه سر، ابروها یا پاها ظاهر می شود. ریزش موهای کف سر به نام تاسی توتالیس و ریزش بقیه موها به نام تاسی یونیورسالیس شناخته می شوند. برخی از بیماران اعتقاد دارند پیش از بروز تاسی، آنها در منطقه ای که دچار ریزش شده است چیزی همچون سوزش یا التهاب را حس می کرده اند.
روش های درمان: تاسی اصولا با کورتیکواستروئیدها درمان می شوند. در برخی موارد، ماینوکسیدیل نیز می تواند موثر باشد. اما مهم تر از همه این است که استرس کمی داشته باشید.
9. رسیدگی بیش از حد به موها
بیش از حد شامپو کردن، حالت دادن، سشوار کشیدن، رنگ کردن، کراتینه کردن و .. به موها آسیب می رسانند. حرارت و مواد شیمیایی به موها آسیب می رسانند و باعث شکستن و ریزش موها می شوند.
نشانه ها: موهایی که آسیب دیده اند خیلی راحت شکسته و خرد می شوند و وقتی می ریزند شما پیاز موها را نمی بینید.
روش های درمان: از وسایلی که باعث افزایش حرارت موها می شوند، استفاده نکنید. سشوار را روی باد سرد تنظیم کنید و تا حد امکان از اتوی مو استفاده نکنید. موها را تا دو یا سه درجه روشن تر از رنگ نرمال خود رنگ کنید. برای روشن کردن موها مواد شیمیایی زیادی نیاز است و در نتیجه آن، آسیب بیشتری به مو وارد می شود.
دلایل ریزش مو در خانم ها
بعضی موهایشان شروع به نازک شدن میکند تا جایی که کم پشت به نظر میرسد. بعضی مرکز و جلوی سرشان به شدت خالی میشود و بعضی فرق سرشان به مرور خالی و خالیتر میشود. در واقع ریزش مو در خانمها متفاوت از مردان است در خانمها کمتر پیش میآید که خط موها در پیشانی عقب برود.
وی بیان کرد: در خانم ها بانک مو (موهای قسمت پشت سر) تحت تاثیر ریزش موی ارثی (ریزش موی آندروژنتیک) تغییر می کند و مویی که می خواهیم در قسمت جلو سر کاشت کنیم از کیفیت خوبی برخوردار نبوده و پوشانندگی کافی ندارد ، اما در موهای قسمت پشت سر آقایان در اثر ریزش موی ارثی هیچ تغییری ایجاد نمی شود.
نهاوندی تصریح کرد: موی آقایان در اثر ریزش موی ارثی (AGA) در قسمت جلوی سر به مرور نازک شده و پوشانندگی خود را از دست می دهد اما در خانم ها ریزش موی ژنتیکی به گونه ای است که تمام موهای سر نازک می شوند و قسمت بانک موها برای کاشت از کیفیت مطلوب برخوردار نیستند.
این متخصص پوست اظهار داشت: از نظر علمی در زمینه ریزش موهای ژنتیکی در بانوان کاری نمی توان انجام داد تا زمان یائسگی فرد فرابرسد، اگر فردی قبل از موضوع یائسگی دچار ریزش موی ژنتیکی باشد با داروهای آنتی آنتروژن که هورمون های مردانه بانوان را تعدیل می کند درمان می کنیم.
وی تاکید کرد: همچنین استفاده از داروهای سیپروترون استات ، متفورمین( کاهنده قند خون) و اسپیرونولاکتون موجب کاهش ریزش موی ارثی در بانوان و دختران جوان می شود.
درمان دارویی ریزش مو
اگر پزشک علت قابل درمان برای ریزش مو تشخیص نداد ممکن است ریزش مو نتیجه فاکتورهای ژنتیکی باشد که غیر قابل اجتناب است اما با این حال داروهایی وجود دار که رشد دوباره مو را تحریک می کند.
روگان (نام تجاری برای داروی ماینوکسیدل): این دارو به صورت موضعی مصرف می شود یعنی به صورت مستقیم روی پوست سر مالیده می شود و با اتساع رگ های خونی پوست سر ، خون رسانی به پوست سر راافزایش می دهد . در نتیجه فولیکول ها ی مو مواد مغذی و اکسیژن بیشتری دریافت می کند و در فولیکول های مو شروع به بزرگتر شدن می کند و بعد از مدتی موها پر پشت تر می شود. البته قابل ذکر است که زنان حامله و شیرده نباید از این دارو استفاده کنند.
پروپسیا (نام تجاری برای داروی فناستراید): این دارو به صورت قرص به فروش می رسد و مانع تبدیل تستسترون به دهیدروتستسترون یا DHT می شود (دهیدروتستسترون هورمونی است که به تدریج باعث کم شدن فولیکول های مو و درنتیجه کم شدن چرخه رشد مو می شود) البته این دارو برای درمان ریزش مو در مردان تجویز می شود اما ممکن است مانع ریزش مو در زنان نیز شود.
البته همان طور که درمورد داروی اول بیان شد زنان حامله یا زنانی که قصد حامله شدن دارند نباید از این دارو استفاده کنند. مطالعات در مورد خاصیت مصرف این دارو در زنان به نتایج ضد و نقیصی رسید ه لذا مصرف این دارو درمورد تمام زنان کارساز نیست.
بعضی از فاکتورهای رایج که باعث ریزش مو می شود
۱- کمبود آهن: فقر آهن می تواند منجر به ریزش مو شود. ولی بهتر است قبل از اینکه خودسرانه از قرص های آهن مکمل استفاده کنید با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید تا در صورت تشخیص نیاز توسط پزشک، از مکمل ها استفاده کنید. زیرا آهن بیش از اندازه در بدن نیز منجر به بروز بعضی مشکلات می شود.
۲- اختلالات غده تیروئید: در هر دو حالت کم کاری یا پرکاری غده تیروئید ریزش مو اتفاق می افتد.
۳- کاهش مقدار استروژن: خیلی از زنان ، ریزش مو را در دوران یائسگی و بعد از آن زمانیکه ترشح مقدار استروژن در بدن کاهش می یابد تجربه می کنند.
تغییرات هورمونی بعد از حاملگی: مادرانی که تازه کودکان خود را متولد کرده اند از ابتدا تا بعد از ۶ ماه نیز ریزش مو را تجربه می کنند و این زمانی است که مقدار استروژن در خون در حال برگشت به مقدار نورمال است.
نهاوندی بیان کرد: یکی از عوامل موثر در کاهش ریزش موی بانوان بارداری خانم ها است. متاسفانه سن ازدواج در ایران بالا رفته و خانم ها خیلی زود به کیست تخمدان مبتلا می شوند، که طبق مطالعات علمی با یک بار بارداری بسیاری از مشکلات بانوان در زمینه مشکلات زنان حل می شود.
این متخصص پوست اشاره کرد: 30 درصد از بانوان که دچار مشکل ریزش موی ارثی هستند با داروهای آنتی آنتروژن تا قبل از یائسگی قابل درمان هستند و پس از می توان از کاشت مو استفاده کرد.
وی تاکید کرد: وجود برخی بیماری های پوستی مانند لیکن پلان که در کشور بسیار شایع است، باعث ریزش مو می شود، همچنین کمبود شدید آهن در خانم های ایرانی و مشکلات تیروئید از دیگر علل ریزش مو در بانوان است و باید یادآور شد که انجام چکاپ در رابطه با بیماری های زنان و کاهش مشکلات پوست و مو ناشی از آن بسیار حائز اهمیت است.
منبع: yjc.ir
برترینها
بیتوته